Een vaststellingsovereenkomst is een document, een op schrift gestelde, wettelijk geldige afspraak tussen twee partijen. In de meeste gevallen zal het gaan om een contract dat regelingen bevat voor beëindiging van de arbeidsovereenkomst.

Waarom is er geen CAO?

Vooral bij kleinere bedrijven, of ZZP’ers die een medewerker op contract aannemen heeft het soms geen zin een collectieve arbeidsovereenkomst op te maken, omdat de omstandigheden uniek zijn. In zo’n geval is een arbeidsovereenkomst individueel en op basis van eerdere, mondelinge afspraken.

Helaas is het ook bij een individuele arbeidsovereenkomst niet uitgesloten dat er conflicten ontstaan over het beëindigen van het contract. Een paar mogelijke voorbeelden:

• De overeenkomst was aangegaan voor een bepaalde tijd, maar de opdracht wordt eerder dan gepland opgeleverd.
• Ondanks de vooraf gemaakte, mondelinge afspraken voldoet de werkgever niet aan de door de werkgever gestelde eisen.

De twee partijen kunnen geen overeenkomst bereiken.

Wanneer de twee partijen niet tot een oplossing van het probleem kunnen komen is het mogelijk naar de rechter te gaan. Die kan dan een bindende regeling opleggen door middel van een uitspraak. Maar daarmee wordt het conflict niet opgelost, vaak zelfs in tegendeel.

Een overeenkomst die wordt opgemaakt uit naam van de twee partijen, waarin afgesproken is dat ze bemiddeling zullen zoeken en waarin de twee partijen verklaren de door de mediator voorgestelde regeling op te volgen wordt een mediation vaststellingsovereenkomst genoemd.

De vaststellingsovereenkomst wordt geregeld in titel 15 van boek 7 van het Nederlandse Burgerlijk Wetboek (art. 7:900-910). Partijen kunnen gezamenlijk afspraken maken, maar zij kunnen de beslissing ook aan een derde opdragen.

Gemaakte afspraken zijn rechtsgeldig.

Zowel de afspraak als de bemiddeling in het conflict zijn alleen bindend door het getekende contract, de vaststellingsovereenkomst. Er kunnen verschillende redenen zijn voor de bemiddeling. Voor een werkgever is de reden vaak economisch van aard. Een rechtsgang zal veel geld en veel tijd kosten, ook als het zo goed als zeker is dat een rechtszaak gewonnen wordt.

De werknemer zal ook zo snel mogelijk het conflict tot een oplossing willen brengen. Het is namelijk niet makkelijk een nieuwe werkkring te vinden wanneer er een rechtszaak loopt tussen de werknemer en zijn vorige werkgever.

De in een vaststellingsovereenkomst gemaakte afspraken zijn bindend. Een vaststellingsovereenkomst heeft namelijk een zelfstandige rechtsgrond die wordt gecreëerd door het contract zelf.

Maar het bindend aspect van de overeenkomst gaat verder dan mondelinge afspraken. Zelfs wanneer er afspraken zijn opgenomen die tegen het dwingend recht zijn, zijn die toch bindend. Als ze tenminste niet in strijd zijn met de goede zeden of de openbare orde verstoren.

De Mediator, een bijzonder persoon.

Een mediator, of bemiddelaar, moet beslist onafhankelijk zijn. Bovendien moet de persoon het vertrouwen hebben van beide partijen in het conflict, heel goed op de hoogte zijn van de wetgeving rond het conflict, en in het algemeen van het arbeidsrecht. In de meeste gevallen zal de mediator een advocaat zijn zoals bv. de ontslagspecialist.nl